ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ - Στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά έργα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού συνολικού προϋπολογισμού 7,6 εκ ευρώ, που υλοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης. Τα έργα αυτά χρηματοδοτούνται από Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020 και στοχεύουν, κυρίως, στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και στην ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης, μέσω της αύξησης της επισκεψιμότητας αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων και της αναβάθμισης του επιπέδου των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Τα έργα που υλοποιούνται είναι:
Αποκατάσταση Ξενοκράτειου κτηρίου στο Μεσολόγγι και μετατροπή του σε μουσείο
Το έργο «Αποκατάσταση Ξενοκράτειου κτηρίου στο Μεσολόγγι και μετατροπή του σε μουσείο» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020» με προϋπολογισμό 3.700.000,00 ευρώ, χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και δικαιούχο την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας.
Με το παρόν έργο, το οποίο ανήκει στο Στρατηγικό Σχέδιο της Ο.Χ.Ε. Μεσολογγίου, προβλέπεται η αποκατάσταση του κτηρίου του Ξενοκράτειου στο Μεσολόγγι, η μετατροπή του από σχολικό κτήριο σε μουσειακό χώρο και η δημιουργία - οργάνωση μόνιμης έκθεσης αρχαιολογικών συλλογών.
Το έργο ανήκει στο εγκεκριμένο στρατηγικό σχέδιο της Ο.Χ.Ε. Μεσολογγίου - Αιτωλικού. Ειδικότερα προβλέπονται οι παρακάτω εργασίες: εργασίες επισκευής κτηρίου (συντήρηση, ενίσχυση, αποκατάσταση στέγης και δαπέδων, επισκευή, συντήρηση, αποκατάσταση κουφωμάτων, ελαιοχρωματισμοί, στατική ενίσχυση, Η/Μ εγκατάσταση) οργάνωση έκθεσης αρχαιολογικών ευρημάτων, εργασίες συντήρησης αρχαίων αντικειμένων, προμήθεια προθηκών, πετασμάτων - κατασκευών, στηριγμάτων και βάσεων αντικειμένων, εγκατάσταση φωτισμού, σχεδιασμός και παραγωγή εποπτικού υλικού, εξοπλισμός εργαστηρίων, αποθηκών, γραφείων.
Με την ολοκλήρωση της Πράξης θα αποδοθεί στο κοινό ένας επισκέψιμος μουσειακός και πολιτιστικός χώρος, όπου θα παρουσιάζονται με ελκυστικό και εύληπτο τρόπο αρχαιολογικά ευρήματα από την Αιτωλοακαρνανία. Μέσω των εκθέσεων θα αναδεικνύεται το πολιτιστικό, αλλά και το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, το πλούσιο ιστορικό και πολιτιστικό υπόβαθρο του Μεσολογγίου, ο κρίσιμος ρόλος του στην επανάσταση του '21, η ιστορία του κτηρίου, καθώς και το έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Οι λειτουργίες του κτηρίου θα περιλαμβάνουν ενημερωτικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, ενώ θα συνδέεται ο πολιτιστικός με τον περιβαλλοντικό τουρισμό. Θα προσφέρεται μέσω των εκθεμάτων, του πληροφοριακού υλικού και των ποικίλων εποπτικών μέσων, σύνδεση με αρχαιολογικούς χώρους της ευρύτερης περιοχής, ώστε να αναπτυχθεί ένα δίκτυο αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, να αυξηθεί η επισκεψιμότητά τους και να τονωθεί η τουριστική κίνηση, με θετικές επιπτώσεις στην οικονομία της περιοχής. Θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, τόσο κατά την εκτέλεση του έργου, όσο και μετά την ολοκλήρωσή του. Θα προαχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη μέσα από το τρίπτυχο Εκπαίδευση – Πολιτισμός – Τουρισμός, θα αναβαθμιστεί το αστικό περιβάλλον και γενικότερα η κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης.
Αποκατάσταση – ανάδειξη ναού Επικούριου Απόλλωνα Βασσών – Γ΄ Φάση
Το έργο «Αποκατάσταση – ανάδειξη ναού Επικούριου Απόλλωνα Βασσών – Γ΄ Φάση» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» με προϋπολογισμό 2.891.211,78 ευρώ, χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και δικαιούχους την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας και τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ.
Ο σημαντικός αρχαίος ναός του Επικούριου Απόλλωνα Βασσών του 5ου αι. π.Χ. είναι το πρώτο μνημείο της Ελλάδας που περιελήφθη στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1986. Για την άρση των γεωμετρικών μεταβολών του φέροντος οργανισμού του ναού, καθώς και για την ενίσχυση των μηχανισμών άμυνάς του έναντι των φυσικών δράσεων δρομολογήθηκε το 2001 ευρεία επέμβαση, εστιασμένη στο βόρειο τμήμα του μνημείου. Μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2015, οι εργασίες που είχαν εκτελεστεί είχαν ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση του βόρειου πτερού και το περικλειόμενο δάπεδο. Με στόχο την ομαλή συνέχιση του έργου αποκατάστασης του ναού στα μακρά πτερά του (ανατολικό και δυτικό), υλοποιείται η παρούσα πράξη, η οποία περιλαμβάνει τρία υποέργα.
Στο πλαίσιο του πρώτου υποέργου θα στερεωθεί η θεμελίωση που μεταβιβάζει στο βραχώδες υπόστρωμα τα φορτία τριών (3) κιόνων του μνημείου, του τρίτου και του τέταρτου από βόρεια κιόνων της ανατολικής πλευράς και του τρίτου από βόρεια κίονα της δυτικής πλευράς του μνημείου (δηλαδή των κιόνων Α3, Α4 και Δ3). Επίσης, θα αποκατασταθούν δομικά, θα συντηρηθούν και θα επανατοποθετηθούν στο μνημείο εξήντα οκτώ (68) λίθοι ευθυντηρίας και κρηπίδας, οι οποίοι είναι υποκείμενοι των προαναφερθέντων κιόνων, καθώς και θα επανατοποθετηθούν στο μνημείο, ολόσωμοι, οι προαναφερθέντες τρεις (3) κίονες. Τέλος, θα αποκατασταθούν δομικά, θα συντηρηθούν και θα αναστηλωθούν τρεις (3) λίθοι επιστυλίου της βόρειας όψης (οι Ε.Β3, Ε.Β4 και Α.Β2). Η υλοποίηση του δεύτερου και του τρίτου υποέργου θα έχει ως αποτέλεσμα την αναβάθμιση της κατάστασης διατήρησης του υπάρχοντος περίκλειστου στεγάστρου (το οποίο καλύπτει επιφάνεια 1.500 τ.μ., και η μεμβράνη που το περιβάλει έχει συνολική επιφάνεια 4.500 τ.μ.) μέσω της μερικής αντικατάστασής του.
Εκσυγχρονισμός υφιστάμενων εγκαταστάσεων και δικτύων υποδομών περιοχής λίμνης Καϊάφα
Το έργο «Εκσυγχρονισμός υφιστάμενων εγκαταστάσεων και δικτύων υποδομών περιοχής λίμνης Καϊάφα» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» με συνολικό προϋπολογισμό 4.999.725 ευρώ, χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τελικό δικαιούχο την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. Το Υπουργείο Πολιτισμού συμμετέχει στην υλοποίηση με δυο υποέργα προϋπολογισμού 1.016.800 ευρώ και δικαιούχο την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας.
Η περιοχή επέμβασης καταλαμβάνει επιφάνεια που ανέρχεται σε 120.868,58 τ.μ. και οι προτεινόμενες επεμβάσεις αφορούν: σε τμήμα των υφιστάμενων κτιρίων, σε εκσυγχρονισμό των δικτύων υποδομών, σε έργα προστασίας περιβάλλοντος καθώς και σε δράσεις περιβαλλοντικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης.
Η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας μέσω των δύο υποέργων έχει αναλάβει τη σύνταξη των μελετών καθαρισμού - εξυγίανσης των υδάτων, τη μικροβιολογική μελέτη οργανισμών των υδάτων και τη βιοσπηλαιολογική μελέτη καταγραφής και προστασίας της σπηλαιόβιας πανίδας. Σύμφωνα με τα πορίσματα αυτών των μελετών, θα πραγματοποιηθεί η προμήθεια και εγκατάσταση του εξοπλισμού για τον καθαρισμό, την εξυγίανση και την παρακολούθηση των υδάτων των σπηλαίων.
Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Ναός Επικουρείου Απόλλωνα (φωτ. ΥΠΠΟΑ).