Έφυγε στα 92 του από τη ζωή (12-3-2019) ο ομότιμος καθηγητής του Αρχιτεκτονικού Τμήματος της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. Νικόλαος Μουτσόπουλος, ο άνθρωπος που έφερε στο φως και μελέτησε τη Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου στο ομώνυμο νησάκι των Πρεσπών.
Γεννημένος στην Αθήνα το 1927 (αν και ο ίδιος αυτοχαρακτηριζόταν ως «Μακεδών εξ Αρκαδίας» καθώς είχε καταγωγή από τη Στεμνίτσα της Αρκαδίας) με σπουδές στο Μετσόβειο Πολυτεχνείο, όπου εισήχθη πρώτος και είχε καθηγητές άλλους "μύθους" της πνευματικής ζωής, όπως ο Δημήτρης Πικιώνης, ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας, έγινε καθηγητής 31 μόλις ετών στη νεοσύστατη τότε Αρχιτεκτονική σχολή του ΑΠΘ. Είχε δίπλωμα Θεολογίας, από τη Θεολογική Σχολή ΑΠΘ (1963) και μεταπτυχιακές σπουδές αρχαιολογίας στη Σορβόννη και στο Institut d’ Art et d’ Archéologie, Δρ. Αρχιτεκτονικής Σχολής Ε.Μ.Π. (1956). Τιμήθηκε ως «Μέγας Άρχων Δεπουτάτος, τῆς καθ᾽ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας», του Οικουμενικού Πατριαρχείου (19.3.1967).
Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1980), της Academia Pontaniana της Νεαπόλεως (Ιταλίας) (1981), ξένος εταίρος της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών της Σόφιας (1985). Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Kliment Ohrinski της Σόφιας (Βουλγαρία) (1990), του Πανεπιστημίου Paisii Hilandarski του Plovdiv (Φιλιππουπόλεως) (2010), του Πανεπιστημίου Άγ. Κύριλλος και Μεθόδιος του Veliko Târnovo (Βουλγαρία) (2015) και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (2015). Διετέλεσε επίτιμος πρόεδρος του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του ΑΠΘ ενώ του είχε απονεμηθεί το χρυσό μετάλλιο του ιδρυτή της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, Marin Drinov (1985) και τo αργυρό μετάλλιο της Αssociation Espaniola de les Castillos. Υπήρξε συγγραφέας 550 και πλέον ογκωδών βιβλίων και δημοσιεύσεων και ήταν μέλος σε δεκάδες επιστημονικές εταιρείες και συμβούλια.
«Δεν είχα δικαίωμα να ζω και να διδάσκω στη Μακεδονία με τα μάτια μου στη ...Χαμουτζία. Έτσι ξεκίνησα την έρευνα...» έλεγε ο ίδιος αυτοβιογραφούμενος σε εκδήλωση που είχε πραγματοποιηθεί προς τιμήν του προ διετίας από το Σύλλογο Αποφοίτων του ΑΠΘ, στην αίθουσα «Μανώλης Ανδρόνικος» του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. «Προσωπικότητα μυθική», «προσωπικότητα ανθρωποκεντρική», «αναγεννησιακή» που κινούνταν μεταξύ «αρχιτεκτονικής - σχεδίου - πολιτισμού και γεωγραφίας, κατέγραφε άγνωστα μνημεία και ταπεινά λαϊκά κτίσματα, καλλιεργώντας έτσι δεξιότητες πολλών γενεών αρχιτεκτόνων», είχε χαρακτηριστεί τότε από τους ομιλητές της εκδήλωσης.