Δούλοι, δουλεία και δουλοκτητικός τρόπος παραγωγής

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ι. ΚΥΡΤΑΤΑΣ - Οι δούλοι στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα βρίσκονταν παντού. Η παρουσία τους σε όλες πρακτικά τις ασχολίες και τις δραστηριότητες ήταν τόσο έντονη, ώστε τους καθιστούσε συχνά σχεδόν αόρατους: όπως περνά κάποτε απαρατήρητη στον σύγχρονο κόσμο η μισθωτή εργασία, που θεωρείται απολύτως αυτονόητη, δεδομένη και φυσιολογική.

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ο συγγραφέας μάς δίνει μια καθαρή πρώτη εικόνα για το συσκοτισμένο ζήτημα της δουλείας στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα. Διερευνά και αναλύει σε βάθος τον θεσμό της δουλείας, κυρίως από μαρξιστική σκοπιά. Αυτό είναι απαραίτητο για να γίνει κατανοητό ότι η δουλεία δεν ήταν κάποια περιθωριακή κηλίδα σε μια σκοτεινή γωνιά του αρχαίου πολιτισμού, αλλά το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηριζόταν τότε ο κυρίαρχος τρόπος παραγωγής.

Το βιβλίο ανατρέχει και στα στοιχεία για τους πληθυσμούς, αλλά και στην οικονομική σημασία της εργασίας των δούλων για την άρχουσα τάξη της αρχαιότητας. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1987 και ήταν εξαντλημένο για πάρα πολλά χρόνια. Στις σελίδες του παρουσιάζει την άνοδο και την πτώση των κοινωνιών που στηρίχτηκαν στον δουλοκτητικό τρόπο παραγωγής. Είναι σελίδες της αρχαίας ιστορίας, όπως δεν τη μαθαίνουμε ποτέ από τα σχολικά βιβλία ή από τα υμνητικά αφιερώματα στον Παρθενώνα ή τη Βεργίνα. Είναι, δηλαδή, ένα εξαιρετικό βοήθημα για να γνωρίσουμε την πραγματική εικόνα της κοινωνίας των «αρχαίων προγόνων μας».

Περιεχόμενα

Πρόλογος στη δεύτερη έκδοση
Εισαγωγή
Α
ΟΙ ΔΟΥΛΟΙ
1.Οι δούλοι στα μεταλέια και τις τέχνες
2.Οι οικιακοί δούλοι
3.Οι αγροτικοί δούλοι
Β
ΟΙ ΔΟΥΛΟΙ ΩΣ ΕΝΝΟΙΑ
1.Οι δούλοι ως νομική κατηγορία
2.Οι δούλοι ως κοινωνική βαθμίδα
3.Οι δούλοι ως κοινωνική τάξη
Γ
Η ΓΕΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
1.Ένας τρόπος παραγωγής βασισμένος στην εργασία δούλων
2.Η δουλέια πριν από τον δουλοκτητικό τρόπο παραγωγής
3.Από τη δουλεία στον δουλοκτητικό τρόπο παραγωγής
ΔΗ ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΗΣ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
1.Η φθίνουσα προσφορά των δούλων
2.Η κρίση του εξαφωγικού εμπορίου
3.Η πτώση του ποσοστού κέρδους
4.Η παρακμή ως μετάβαση
Βιβλιογραφία