ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ – Στο διάστημα 24/10 – 11/12/2016 φιλοξενήθηκε στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού η περιοδική έκθεση «Ελληνικές Χάρτινες Εικόνες, Οδός Επικοινωνίας Ελλάδας-Ρωσίας», αποτέλεσμα συνεργασίας του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού και του Κρατικού Μουσείου Ιστορίας της Θρησκείας στην Αγία Πετρούπολη. Η έκθεση εντάχθηκε στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του 2016, Έτους της Ελλάδας στη Ρωσία και της Ρωσίας στην Ελλάδα και υποστηρίχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσικής Ομοσπονδίας και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ιδιαιτερότητα της έκθεσης αποτέλεσε «ο διάλογος» των συλλογών των δύο μουσείων, σε μία κοινή έκθεση, προβάλλοντας την κοινή πολιτιστική παράδοση (στην Αγία Πετρούπολη παρουσιάστηκε στο Κρατικό Μουσείο Ιστορίας της Θρησκείας από τις 21 Ιουνίου έως τις 26 Ιουλίου 2017).
Η έκθεση στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού απαρτίστηκε από ισάριθμα έργα της συλλογής χαρακτικών και των δύο Μουσείων (71 στο σύνολο) παρουσιάζοντας μία αντιπροσωπευτική εικόνα των ορθόδοξων χαρακτικών, 17ου-20ου αι., με στόχο την ανάδειξη της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς των δύο ομόδοξων λαών. Τα έργα αυτά, που δεν ανήκουν στις μόνιμες εκθέσεις των δύο Μουσείων, εκτέθηκαν για πρώτη φορά στην Ρωσία και στην Ελλάδα αντίστοιχα. H πλειονότητά τους προήλθε από το Άγιον Όρος, κέντρο παραγωγής ορθόδοξων χαρακτικών με ιδιαίτερη ακμή τον 19ο αιώνα.
Σχεδόν το σύνολο των εκθεμάτων του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού (32 χαλκογραφίες και λιθογραφίες που τυπώθηκαν σε χαρτί και ύφασμα, καθώς και 5 μήτρες παραγωγής (χαλκό, ξύλο ή και μέταλλο) προήλθαν από τη Συλλογή χαρακτικών της μεγάλης δωρήτριας Ντόρης Παπαστράτου. Πρόκειται για μια μοναδική διεθνώς συλλογή με εξαιρετικό επιστημονικό, καλλιτεχνικό και συλλεκτικό ενδιαφέρον.
Στον χώρο της έκθεσης προβλήθηκε βίντεο με τη διαδικασία κατασκευής - παραγωγής μιας μήτρας (χαλκογραφικής πλάκας) με το απεικονιζόμενο θέμα αυθεντικού χαρακτικού – εκθέματος, από την οποία, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο - «εργαστήριο» χαρακτικής, παρήχθη χαρακτικό από την Ελένη Φωτοπούλου, σπουδάστρια του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ., υπό την εποπτεία του Μανόλη Γιανναδάκη, καθηγητή του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ.
Στόχος της έκθεσης ήταν όχι μόνο να δώσει μια ολοκληρωμένη εικόνα της τέχνης και τεχνικής των ορθόδοξων χαρακτικών, αλλά και να καταδείξει την κοινή πολιτιστική κληρονομιά των δύο εθνών που μοιράζονται την ίδια πίστη και βέβαια να παρουσιάσει τους δεσμούς μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας που διαρκούν για πάνω από 1000 χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού διοργάνωσε εργαστήρια χαρακτικής για μαθητές, καθώς και διεθνή ημερίδα (25 Οκτωβρίου) με τίτλο «Η Τέχνη της Χάραξης μέσα από τις Συλλογές Θρησκευτικών Χαρακτικών του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού και του Κρατικού Μουσείου Ιστορίας της Θρησκείας (Αγία Πετρούπολη). Παράδοση και Ανανέωση».
