ΚΥΠΡΟΣ - Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Κύπρου ανακοίνωσε ότι, στις 21 Ιανουαρίου 2019, έγινε στην Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Χάγη η παραλαβή τεσσάρων αποτοιχισμένων τοιχογραφιών από κατεχόμενες εκκλησίες, δύο από τη Μονή της Παναγίας Αψινθιώτισσας στο Συγχαρί, μία από την Εκκλησία της Παναγίας στην Άσσια, η οποία μόλις πρόσφατα έχει ταυτιστεί και μία η οποία δεν έχει ακόμη ταυτιστεί.
Οι εν λόγω τοιχογραφίες αποσπάστηκαν βίαια από τα μνημεία μας μετά την Τουρκική εισβολή του 1974 και βρίσκονταν στην κατοχή του ιδιωτικού μη Κυβερνητικού Οργανισμού Walk of Truth που εδρεύει στη Χάγη. Η παράδοση έγινε από την Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Τασούλα Χατζητοφή στην Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Βασιλική Αναστασιάδου στην παρουσία της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχαιοτήτων Δρος Μαρίνας Σολομίδου-Ιερωνυμίδου ως το καθ’ ύλην αρμόδιο Τμήμα και του Πρέσβη Ελπιδοφόρου Οικονόμου. Κατά την παραλαβή η Υπουργός δήλωσε ότι «Αναγνωρίζεται πλέον παγκοσμίως ότι, η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί ένα ανεκτίμητο και αναντικατάστατο κομμάτι της ταυτότητας όχι μόνο ενός κράτους αλλά και της παγκόσμιας κοινότητας. Η σύληση, η κλοπή και η παράνομη διακίνηση της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς πλήττει ανεπανόρθωτα την ταυτότητα και την ιστορία των ανθρώπων και αποτελεί παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων για πρόσβαση στον πολιτισμό και επίτευξη της ατομικής και συλλογικής πνευματικής καλλιέργειας».
Παρόντες στην παράδοση ήταν ο Υπαστυνόμος Μιχάλης Γαβριηλίδης, η Ανώτερη Συντηρήτρια Στέλλα Πισσαρίδου και ο Συντηρητής του Τμήματος Αρχαιοτήτων Δρ Ελευθέριος Χαραλάμπους. Στην παράδοση ήταν επίσης παρόντες ο Επίσκοπος Νεαπόλεως Πορφύριος, ο Martin Finkelnberg της Ολλανδικής Αστυνομίας και μέλη του Walk of Truth. Ο επαναπατρισμός κατέστη δυνατός μετά από συντονισμένες ενέργειες όλων των εμπλεκομένων αρχών του Kράτους όπως αναφέρεται πιο πάνω, περιλαμβανομένης της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, του Τμήματος Τελωνείων και της Εκκλησίας της Κύπρου.
Ο επαναπατρισμός των τοιχογραφιών θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 24 Ιανουαρίου 2019 με απευθείας πτήση από την Χάγη. Η επιστροφή των συγκεκριμένων τεσσάρων τοιχογραφιών στην πατρίδα τους μετά από την οδύσσεια που πέρασαν είναι σημαντικότατη, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η συντήρησή τους με την ίδια πρακτική, η οποία ακολουθήθηκε και στις υπόλοιπες επαναπατρισθείσες τοιχογραφίες, μέχρι την επιστροφή και επανατοποθέτησή τους στα Μνημεία στα οποία αυτές ανήκουν.
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων ενθαρρύνει την αρωγή των πολιτών σε όλες τις προσπάθειες διάσωσης, διατήρησης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, όχι μόνο της Κύπρου αλλά και της παγκόσμιας. Υπογραμμίζεται ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ως το αρμόδιο Τμήμα για την προστασία και τη διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, συμμετέχει σε όλες τις προσπάθειες που γίνονται από οργανισμούς όπως η UNESCO, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρώπης για την προώθηση των διαδικασιών που θα αποτρέπουν την παράνομη διακίνηση και θα διευκολύνουν τον επαναπατρισμό των πολιτιστικών αντικειμένων που εξήχθησαν παράνομα. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες, συνεχίζει τις προσπάθειες του για τον επαναπατρισμό όλων των συλημένων πολιτιστικών θησαυρών μας.
Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου
Τα τέσσερα σπαράγματα τοιχογραφιών που επαναπατρίστηκαν (φωτ. Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου).