Πολυμελής ελληνική αντιπροσωπεία παρακολούθησε στις 22 Μαρτίου 2017 την τελετή ολοκλήρωσης του έργου συντήρησης, προστασίας και αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ, έργο που πραγματοποιήθηκε από διεπιστημονική ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με τη συνεργασία δύο συντηρητών του ΥΠΠΟΑ, υπό την διεύθυνση της καθηγήτριας Τώνιας Μοροπούλου.
Η τελετή έγινε μπροστά στο Ιερό Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου τον οποίο έχουν την ευθύνη να διαφυλάσσουν οι Τρείς Θρησκευτικές Κοινότητες - το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, το Τάγμα των Φραγκισκανών Μοναχών και το Αρμένικο Πατριαρχείο - και στη συνέχεια η επιστημονικώς υπεύθυνη των εργασιών Τώνια Μοροπούλου θα παρουσιάσει το έργο στις λεπτομέρειές του, στην αίθουσα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Μνημείο σημαντικό της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και της χριστιανοσύνης, το Ιερό Κουβούκλιο που περιβάλλει τον τάφο του Ιησού βρίσκεται στο κέντρο του κυκλικού Ναού της Αναστάσεως (Ροτόντα) ο οποίος θεμελιώθηκε μαζί με μια βασιλική, το 336 μ.Χ. από την Αγία Ελένη στον χώρο όπου μαρτύρησε ο Ιησούς. Ο τάφος Του αρχικά είχε τη μορφή των ιουδαϊκών μνημείων που ήσαν λαξευμένα σε βράχο. Ο βράχος αυτός ισοπεδώθηκε, και το οικοδόμημα που τον περιέκλειε κατέρρευσε όταν έγινε η μεγάλη καταστροφή του Ναού της Αναστάσεως από τον Αλ Χακήμ το 1009-1012 μ.Χ. Με την αποκατάσταση του Ναού επί Κωνσταντίνου του Μονομάχου (1042-1048), ένα καινούργιο οικοδόμημα κτίστηκε γύρω από τον Πανάγιο Τάφο, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως το ιερότερο προσκύνημα του χριστιανικού κόσμου. Η σημερινή εξωτερική μορφή του συγκροτήματος του Ναού της Αναστάσεως είναι κατασκεύασμα των Σταυροφόρων (12ος αιώνας), εσωτερικά όμως διατηρεί αρκετά στοιχεία από τη παλαιοχριστιανική και μεταβυζαντινή περίοδο.
Η σημερινή μορφή του Ιερού Κουβουκλίου χρονολογείται από το 1810 , οπότε, μετά από μια πυρκαγιά, ανακαινίστηκε και ο Ναός της Αναστάσεως από τον αρχιτέκτονα Κομνηνό Κάλφα τον Μυτιληναίο. Περιλαμβάνει δύο τμήματα, τον Προθάλαμο (που λέγεται και Άγιος Λίθος ή Παρεκκλήσιο του Αγγέλου) και τον κυρίως νεκρικό θάλαμο που είναι ο θάλαμος του Πανάγιου Τάφου, λαξευμένος σε βράχο, όπου εισέρχεται κανείς από μια χαμηλή είσοδο. Στο Ιερό Κουβούκλιο πραγματοποιείται καθημερινά από τους Ορθόδοξους, Θεία Λειτουργία κατά την οποία ο Πανάγιος Τάφος χρησιμοποιείται ως αγία Πρόθεσις και ο άγιος Λίθος ως αγία Τράπεζα. Γι’ αυτό και οι σωστικές εργασίες της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ γίνονταν μετά τη δύση του ηλίου.
Όπως σημειώνει ο Μανώλης Κορρές, καθηγητής του ΕΜΠ και μέλος μαζί με τον επίσης καθηγητή στο ΕΜΠ πολιτικό μηχανικό Χάρη Μουζάκη της 20 μελούς ομάδας επιστημόνων του ΕΜΠ που ανέλαβαν την αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου:
«Το 1947 η παραμόρφωση της εξωτερικής κατασκευής του Ιερού Κουβουκλίου ήταν ήδη τόσο έντονη, όσο εμφανιζόταν και πριν από τις εργασίες του ΕΜΠ. Ήταν δε τόσο ανησυχητική, ώστε να αναγκάσει τη Βρετανική Αρχή (που ήταν παρούσα ως Εγγυήτρια Δύναμη στο νεοσύστατο τότε κράτος του Ισραήλ) να λάβει άμεσα μέτρα. Τότε ακριβώς κατασκευάσθηκε ο μέχρι πρότινος υφιστάμενος σιδηρός κλωβός, ο οποίος μέσω ισχυρών ξύλινων τάκων εμπόδιζε την περαιτέρω προς τα έξω μετακίνηση των μαρμάρων των δύο μακρών πλευρών του κτίσματος.»
Οι εργασίες για την συντήρηση και αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου διήρκεσαν επτά μήνες και το κόστος τους προσέγγισε τα τρία εκατομμύρια ευρώ. Και επέτυχαν την άρση των επικίνδυνων εξωτερικών παραμορφώσεων στο κάτω μέρος του μνημείου, ώστε να επιτραπεί και η απομάκρυνση της μεταλλικής προστατευτικής κατασκευής που είχε τοποθετηθεί περιμετρικά του.
Ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
Διαβάστε περισσότερα στον σχετικό σύνδεσμο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όπου παρατίθενται σχέδια της μελέτης αποκατάστασης: Η Αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου του Πανάγιου Τάφου
