ΛΕΧΑΙΟ (ΚΟΡΙΝΘΟΣ) - Για πέμπτη χρονιά συνεχίστηκαν οι έρευνες στο αρχαίο λιμάνι του Λεχαίου από το Lechaion Harbour Project. Κατά την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκαν ανασκαφικές εργασίες και ψηφιακές αποτυπώσεις στα κατάλοιπα των δύο μόλων του εξωτερικού λιμένα (L-M1 και L-M2). Διεξήχθη επίσης για πρώτη φορά λεπτομερής επιφανειακός καθαρισμός και ανασκαφή στα κατάλοιπα του κτιρίου που δεσπόζει στο κέντρο της Λιμενολεκάνης 3 (Harbour Basin 3).
Εικ. 1
Το Lechaion Harbour Project αποτελεί μια συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, και του Ινστιτούτου της Δανίας στην Αθήνα με σκοπό τη μελέτη και ανάδειξη του αρχαίου λιμένα της Κορίνθου στο Λέχαιο. Το λιμάνι διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στη μακρά ιστορική εξέλιξη της πόλης της αρχαίας Κορίνθου. Ευρισκόμενο σε απόσταση περίπου 3 χιλιομέτρων από την αρχαία πόλη αλλά και στραμμένο προς τη δύση, αποτέλεσε αναμφισβήτητα το σημαντικότερο μέσο ανάπτυξης κατά τις διαφορετικές περιόδους ακμής της Κορίνθου. Το 146 π.Χ. υπέστη σοβαρές καταστροφές από τον Ρωμαίο στρατηγό Μόμμιο, σύντομα όμως επανέκαμψε και από το 44 π.Χ. στο πλαίσιο της επανίδρυσης της Κορίνθου ως Colonia Laus Iulia Corinthiensis χρησιμοποιήθηκε και πάλι ως λιμήν (Εικ. 1, 2).
Εικ. 2
Οι έρευνες διεξάγονται υπό τη διεύθυνση της ΕΕΑ δια του Δρος Δ. Κουρκουμέλη (Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων) και του Δρος B. Lovén (SΑΧΟ-Institute, University of Copenhagen) και χρηματοδοτούνται από το Augustinus Foundation και το Ίδρυμα Carlsberg. Τα σημαντικότερα αποτελέσματα της φετινής ερευνητικής περιόδου είναι τα ακόλουθα:
Εσωτερικός Λιμένας: Διεξήχθη ανασκαφική τομή ανατολικά της μνημειακής κατασκευής που βρίσκεται στο μέσον της Λιμενολεκάνης 3 (Harbour Basin 3). Το κτήριο έχει διαστάσεις 9μ x 9μ, αποτελείται από ορθογώνιους δόμους που φέρουν ίχνη τόρμων και σώζεται σε
Εικ. 3
ύψος τεσσάρων δόμων (Εικ. 3). Κατά την ανασκαφή εντοπίστηκαν κεραμικά και άλλα ευρήματα που χρονολογούνται από τον 1ο έως τον 6ο αιώνα μ.Χ (Εικ. 5). Βρέθηκαν επίσης οργανικά κατάλοιπα και τμήματα ειργασμένου ξύλου τα οποία διατηρούνται σε εξαιρετική κατάσταση, γεγονός που οφείλεται στις ανοξικές συνθήκες του πυθμένα της λιμενολεκάνης (Εικ. 4). Μέσω της ανάλυσης του περιβαλλοντικού DNA των οργανικών καταλοίπων θα είναι εφικτή η ανασύσταση της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής του Λεχαίου κατά τις διάφορες φάσεις της αρχαιότητας. Αντίστοιχα ευρήματα αναμένονται και στο μέλλον στην περιοχή της Λιμενολεκάνης 3 (Harbour Basin 3). Αν και η χρήση του παραμένει προς το παρόν αδιευκρίνιστη, οι αποσπασμένοι δόμοι που εντοπίστηκαν στην τομή σε συνδυασμό με τα ευρήματα υποδεικνύουν πως το κτήριο πιθανώς καταστράφηκε από σεισμό μεταξύ του 50-125 μ.Χ. και υπέστη επιπλέον φθορές κατά τον σεισμό του 6ου αιώνα μ.Χ.
Εικ. 5
Εικ. 4
Εξωτερικός λιμένας: Διεξήχθησαν ανασκαφικές τομές ανατολικά του Μόλου 1 (L-M1) και δυτικά του Μόλου 2 (L-M2). Σκοπός των ανασκαφών ήταν να αποκαλυφθούν οι θεμελιώσεις των μόλων και να αποτυπωθούν λεπτομερώς τα κατάλοιπα τους (Εικ. 6). Οι μόλοι σώζονται σε ύψος 4 δόμων και είναι κατασκευασμένοι βαθμιδωτά. Συγκεκριμένα, ο Μόλος 2 L-M2 φαίνεται να εδράζεται πάνω σε ένα στρώμα από βότσαλα τα οποία έχουν τοποθετηθεί πάνω στον αμμώδη πυθμένα σε βάθος περίπου 3.5μ από τη σημερινή επιφάνεια της θάλασσας (Εικ. 7). Ο Μόλος 1 (L-M1) έχει αποκαλυφθεί σε μήκος 45 μέτρων και πλάτος περίπου 18 μέτρων. Σώζεται σε ύψος 4 μέτρων και είναι κατασκευασμένος από μεγάλους δόμους διαστάσεων 2.5 x 0.9 x 0.8 μέτρων. Επί του Μόλου 1 (L-M1) εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν κατάλοιπα κτίσματος τετράγωνης κάτοψης διαστάσεων περίπου 12μ x 12μ που πιθανώς αποτελούν κατάλοιπα θεμελίωσης άλλου κτιρίου (πιθανώς οχυρωματικός πύργος ή φάρος) (Εικ. 8, 9).
Εικ. 6
Εικ. 7
Παράλληλα, διεξήχθησαν εκτεταμένες δειγματοληψίες πυρήνων ιζημάτων και τρισδιάστατες απεικονίσεις από αέρος, εστιάζοντας κυρίως στις λιμενολεκάνες του εσωτερικού λιμένα. Σκοπός των ερευνών ήταν να μελετηθεί η στρωματογραφία και η γεωμορφολογία των λιμενολεκάνων και των καναλιών που τις συνέδεαν ώστε να ανασυντεθεί η παλαιογεωγραφία της περιοχής. Η προκαταρκτική μελέτη των αποτελεσμάτων των γεωτρήσεων υποδεικνύει την ύπαρξη μίας ακόμα λιμενολεκάνης (Λιμενολεκάνη 4 - Harbour Basin 4) έκτασης περίπου 40.000 τετραγωνικών μέτρων μεταξύ των Μόλων 1 και 2 ( L-M1 και L-M2) και παρέχει στοιχεία μέσω της χρονολόγησης των ιζημάτων για την επιβεβαίωση της χρήσης της λιμενολεκάνης 1 στους Ρωμαϊκούς χρόνους (μέσα του 1ου αι. μ.Χ).
Εικ. 8
Εικ. 9
Πηγή: ΥΠΠΟΑ
