ΤΗΕ ECONOMIST – Το επιχείρημα σχετικά με το τι πρέπει να γίνει με ένα αρχιτεκτονικό συγκρότημα της υστερο-ρωμαϊκής εποχής έχει μετατραπεί σε ερώτημα για το ποια τμήματα της ιστορίας θεωρούνται σημαντικά.
Οι Έλληνες ξεναγοί μπορεί μερικές φορές να είναι εύθικτοι. Έχοντας μελετήσει εδώ και χρόνια προκειμένου να αποκτήσουν άδεια ξεναγούν, προστατεύουν το μονοπώλιό τους σε ό,τι αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών για τους θησαυρούς της χώρας τους.
Αλλά ο Γιάννης Κιουρτσόγλου, ένας ξεναγός στη Βόρεια Ελλάδα, είναι γενναιόδωρος με τις γνώσεις του. Κάθε Σαββατοκύριακο παίρνει εκατοντάδες ανθρώπους σε ελεύθερους περιπάτους μέσα στη Θεσσαλονίκη, εφιστώντας την προσοχή στα ωραία μνημεία που επιβιώνουν αλλά και σε όσα εξαλείφθηκαν, θύματα αρχαιολογικών εγκλημάτων. Διηγείται, παραδείγματος χάριν, σε όσους τον συνοδεύουν, για τον ναό των Αιγυπτίων θεών, που κτίστηκε το 250 π.Χ., ανακαλύφθηκε ξανά το 1917 και τώρα θάφτηκε κάτω από ατελείωτα σύγχρονα κτήρια.
Οι ξεναγήσεις του αποτελούν μέρος μιας εκστρατείας, υποστηριζόμενης από ένα ευρύ φάσμα αρχαιολόγων και ακαδημαϊκών της χώρας, για να διατηρηθεί άθικτο ένα αξιόλογο εύρημα. Το διακύβευμα δεν είναι ένα κτήριο ή ένα τεχνούργημα, αλλά ολόκληρη το ιστορικό κέντρο της πόλης, όπως ήταν στα τέλη της ρωμαϊκής εποχής: ένας σκεπασμένος, υπόστυλος χώρος, όπου κάπου στάθμευαν αμαξίδια, βιοτεχνίες χάλκινων, κοσμηματοπωλεία και οι μεταπωλητές μεταξωτών. Με λίγη υπερβολή, μερικοί ονόμασαν το μνημείο ως Βυζαντινή Πομπηία.