ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - Στις 15 Ιουλίου 2023 το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (http://www.amth.gr) εντάχθηκε ως σταθμός στην Πολιτιστική Διαδρομή του Συμβουλίου της Ευρώπης Iter Vitis – Les Chemins de la vigne – (https://www.coe.int/en/web/cultural-routes/the-iter-vitis-route) σε συνέχεια των συντονισμένων ενεργειών της Γενικής Διευθύντριας του Μουσείου Δρος Αναστασίας Γκαδόλου, της προέδρου της Διαδρομής Emanuela Panke και της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία και αποτελεί το σημείο επαφής για το Πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ο μπρούντζινος Κρατήρας του Δερβενίου. Κεντρικές μορφές της ανάγλυφης παράστασης στο σώμα του αγγείου είναι ο Διόνυσος και η Αριάδνη σε σκηνή ιερού γάμου. 330-320 π.Χ. (φωτ. ΥΠΠΟ).
Το Πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης ξεκίνησε το 1987 και έχει ως στόχο την προώθηση, διατήρηση, αξιοποίηση και μεταβίβαση στις επόμενες γενιές της κοινής ευρωπαϊκής υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Σκοπός του είναι να αναπτύξει τον διαπολιτισμικό διάλογο, τις ανταλλαγές προσώπων και ιδεών και να συμβάλει, γενικότερα, στην κατανόηση της ευρωπαϊκής ιστορίας και των πολλαπλών πολιτιστικών εκφάνσεών της. Ταυτόχρονα, προωθεί τον πολιτιστικό τουρισμό με αξιοσημείωτα οικονομικά αποτελέσματα.
Πολυπρόσωπη διονυσιακή σκηνή σε ψηφιδωτό δάπεδο από πολυτελή οικία της Θεσσαλονίκης. Εικονίζεται η άφιξη του Διονύσου στη Νάξο, όπου συναντά την κοιμισμένη Αριάδνη. 200-250 μ.Χ. (φωτ. ΥΠΠΟ).
Ο πολιτισμός της οινοποιίας και των οινοκαλλιεργητικών τοποθεσιών αποτελούν σημαντικό κομμάτι της ευρωπαϊκής και μεσογειακής κουλτούρας. Σκοπός της διαδρομής Iter Vitis είναι η ανάδειξη, αξιοποίηση και προβολή των σχετικών σημείων ενδιαφέροντος. Το πρόγραμμα προωθεί τη χαρτογράφηση και διατήρηση των ιστορικών αμπελώνων και του πολιτισμού που συνδέεται με αυτά, την έρευνα, καταγραφή και την πραγματοποίηση περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων για την προστασία της βιοποικιλότητας, καθώς και την ανάπτυξη βιώσιμων μορφών πολιτιστικού τουρισμού.
Μαρμάρινο άγαλμα του Διονύσου από τη Θεσσαλονίκη. Ο θεός εικονίζεται σε νεαρή ηλικία. 2ος αι. μ.Χ. (φωτ. ΥΠΠΟ).
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης θα αποτελέσει σημαντικό σταθμό και θα υπηρετήσει τους σκοπούς της διαδρομής, καθώς στις συλλογές του περιλαμβάνονται σημαντικά ευρήματα από τη Μακεδονία, τα οποία αντικατοπτρίζουν τη σημασία της παραγωγής και κατανάλωσης του κρασιού αλλά και της διάδοσης της πολιτιστικής αξίας της οινοποσίας στο πλαίσιο των συμποσίων κατά την αρχαιότητα. Αρκεί να αναφέρουμε τον περίφημο Κρατήρα του Δερβενίου (εικ. 1 και 2), το ψηφιδωτό δάπεδο με διονυσιακή σκηνή από πολυτελή οικία της Θεσσαλονίκης (εικ.3), αττικές σαρκοφάγους με παράσταση τρύγου, αγάλματα (εικ.4) και βέβαια πλήθος συμποτικών σκευών και αγγείων σερβιρίσματος, αποθήκευσης και διακίνησης του οίνου. Το Συμπόσιο, ειδικότερα, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού πολιτισμού διαδόθηκε από τους Έλληνες σε ολόκληρη τη Μεσόγειο από τα μέσα του 8ου αι. π.Χ. και αποτέλεσε μία θεμελιώδη κοινωνική πρακτική που αντικατόπτριζε τη συναναστροφή των μελών της οικογένειας και της κοινωνίας σε διαφορετικά στάδια της ζωής τους μέσα από την οποία διαμορφώνονταν οι ατομικές και οι συλλογικές ταυτότητες. Παράλληλα είχε ενσωματωθεί σε πλήθος θρησκευτικών και λατρευτικών πρακτικών του ελληνικού πολιτισμού.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το μεγαλύτερο και σημαντικότερο Μουσείο της Βόρειας Ελλάδας, ως νέος σταθμός της Πολιτιστικής Διαδρομής του Συμβουλίου της Ευρώπης Iter Vitis, προτίθεται να αναπτύξει σε συνεργασία με την Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων και ΕΕ του Υπουργείου Πολιτισμού ποικίλες δράσεις και συνέργειες με στόχο την προβολή και διάδοση στην κοινωνία με επιστημονικό και δημιουργικό τρόπο των σκοπών της Πολιτιστικής Διαδρομής του Συμβουλίου της Ευρώπης Iter Vitis.
Πηγή: ΥΠΠΟ