Το νόμισμα στην αρχαία ελληνική λατρεία. Απόθεση και χρήση των νομισματικών προσφορών στον ιερό χώρο | Θέματα Αρχαιολογίας Περιοδικό Ελεύθερης Πρόσβασης

Τόμος 7, Τεύχος 3 Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2023 [σ. 140-159]

Το νόμισμα στην αρχαία ελληνική λατρεία

Απόθεση και χρήση των νομισματικών προσφορών στον ιερό χώρο

Ιουλιανός Πανοτόπουλος

Αρχαιολόγος

Μόλις εφευρέθηκε στη Λυδία, το νόμισμα ενσωματώθηκε αμέσως στον αρχαίο ελληνικό λατρευτικό χώρο και γρήγορα επικράτησε ως ένα από τα βασικότερα αναθήματα. Τα νομίσματα κλήθηκαν να αντικαταστήσουν μια πανάρχαια πρακτική, αυτή της τελετουργικής εναπόθεσης μετάλλων για τον κατευνασμό του θείου στοιχείου και προτιμήθηκαν αμέσως από τους πιστούς και τα ιερατεία, λόγω του μικρού τους μεγέθους και της ευκολίας με την οποία μπορούσαν να μεταφερθούν. Αφού το νόμισμα μετατρεπόταν, στο εσωτερικό ενός ιερού αποθέτη, σε ανάθημα, οι ιερείς μπορούσαν να αποφασίσουν αν θα εναποτεθεί τελετουργικά για μία τελευταία φορά, με τη μορφή μιας προσφοράς θεμελίωσης, ή αν θα χρησιμοποιείτο για να καλυφθούν τα ιερά έξοδα του τεμένους, επανεισάγοντας το με αυτόν τον τρόπο εκ νέου στην οικονομία. Ιδιαίτερη προτίμηση για το νόμισμα συναντάται στο ιαματικό και μαντικό τελετουργικό, με τα ιερά που τα εξασκούν να διαθέτουν συχνά αρκετές κατασκευές αποθήκευσης νομισμάτων. Τα χάλκινα και αργυρά νομίσματα που προσφέρονται είναι, στην πλειοψηφία τους, μικρής αξίας, καθιστώντας έτσι την πράξη της προσφοράς ενός νομίσματος περισσότερο σημαντική, με την αξία του μεταλλεύματος να έχει δευτερεύοντα ρόλο.

Λέξεις ευρετηρίου: νόμισμα, ιεροί αποθέτες, προσφορά θεμελίωσης, αρχαία ελληνική λατρεία, λατρευτικό τελετουργικό, Αρχαϊκή περίοδος, Κλασική περίοδος, Ελληνιστική περίοδος

Επικοινωνία με τον συγγραφέα: Julpanot@protonmail.com

Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του περιοδικού Θέματα Αρχαιολογίας

Αυτό το άρθρο χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .
CC BY-NC-ND

Αυτή η άδεια είναι περιοριστική, επιτρέποντας μόνο στους άλλους να μεταφορτώνουν το συγκεκριμένο έργο και να το μοιράζονται με άλλους, αρκεί να αποδίδουν στο περιοδικό Θέματα Αρχαιολογίας αναγνώριση/credit, αλλά δεν μπορούν να το αλλάξουν κατά κανέναν τρόπο, ή να το χρησιμοποιήσουν εμπορικά.

Volume 7, Issue 3 September - December 2023 [pp. 140-159]

Coinage and ancient Greek cult

Deposition and use of monetary offerings in the sacred space

Julian Panotopoulos

Archaeologist

Upon its invention in Lydia, coinage immediately got integrated into the ancient Greek sacred space and became a very common offering. Coins replaced the millennia-old practice of depositing metals for the appeasement of the gods and were preferred for their small size and the convenience of their transportation. Inside the temple repository coinage transformed into a votive offering and was either deposited one last time as a foundation deposit, to magically protect the temple, or was reused by the priests to cover the expenses of the temenos, becoming once again a monetary object. Specific categories of sanctuaries, such as oracles and healing shrines seemed to prefer coin offerings, due to the nature of their rituals, and often contained several structures for their storage. Monetary offerings contained mainly bronze and silver coins of low denominations, making the act of depositing a coin more important than the value of the metal that it contained.

Key words: coinage, offertory, foundation deposit, ancient Greek cult, ritual, Archaic Period, Classical Period, Hellenistic Period

Author for correspondence: Julpanot@protonmail.com

The original article is in the Library of the Themes in Archeology

Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International .
CC BY-NC-ND

Διαβάστε το άρθρο Ανάτυπο PDF

Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του περιοδικού Θέματα Αρχαιολογίας