ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - Διαμαρτυρία για την in situ παραμονή των αρχαίων στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης πραγματοποίησαν πολίτες στο κέντρο της πόλης (17-12-2019). Με μουσική και αυτοσχέδιες ταμπέλες και πανό διαμαρτυρήθηκαν κατά της απόσπασης των αρχαίων από τον σταθμό Βενιζέλου εκατοντάδες κάτοικοι της Θεσσαλονίκης που συγκεντρώθηκαν μπροστά από τον σταθμό στη συμβολή Εγνατίας και Βενιζέλου. Οι διαμαρτυρόμενοι φορούσαν ταμπέλες με μηνύματα όπως «Θα μείνουν εδώ», «Η απόσπαση είναι βανδαλισμός» και «τα μνημεία λένε όχι στο ΚΑΣ and Carry». Κάποιοι άλλοι απλώνουν κεριά που σχηματίζουν τις λέξεις in situ (δηλαδή ανάδειξη κατά χώρα). Η διαμαρτυρία έγινε ενόψει της παρουσίασης της τεχνικής έκθεσης απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Οι διαδηλωτές χειροκροτούσαν ρυθμικά και φώναζαν το σύνθημα «Βενιζέλου και Εγνατία η δική μας Πομπηία».
«Εδώ εκπροσωπείται η πόλη, η ιστορία της. Δεν έχουμε λάβαρα κομματικά. Είμαστε πολύχρωμοι όπως ήταν πάντα η Θεσσαλονίκη. Δεν θα ρίξει κανένας τη Θεσσαλονίκη στο σκοτάδι», τόνισε ανεβαίνοντας σε ένα κομμάτι τσιμέντο ο Ιωάννης Κιουρτσόγλου, ξεναγός και μέλος της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς που διοργανώνει ξεναγήσεις τα τελευταία Σαββατοκύριακα στα αρχαία του μετρό. «Οι ξένοι μας λένε τι πάτε τι κάνετε», τόνισε, αναφερόμενος στην επιστολή της Europa Nostra υπέρ της διατήρησης των αρχαιοτήτων. Η επιστολή αυτή είναι 25η επιστολή από ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς κύρους κατά της απόσπασης, όπως τόνισε από πλευράς του ο Γιάννης Καρλιάμπας, Πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Παράρτημα Μακεδονίας - Θράκης. Ο Καρλιάμπας έκανε λόγο για πολιτική μεθόδευση. «Τα αρχαία είναι καταχωμένα, έχουνε κατασκευάσει μία τρύπα 25 τμ από την οποία πρέπει να βγουν τα αρχαία. Καταλαβαίνει κανείς ότι η απόσπαση δεν είναι μια απλή διαδικασία αλλά αντιθέτως κάτι πολύ δύσκολο και σημαίνει την καταστροφή του μνημείου γιατί θα κατατεμαχιστεί όλο το σύνολο για να βγει από την τρύπα των 25 τμ», τόνισε. Επισήμανε μάλιστα ότι η τεχνική μελέτη που αποδεικνύει ότι δεν είναι εφικτή η λύση της ανάδειξης των αρχαίων ήρθε στα μέλη του ΚΑΣ μόλις την Τετάρτη. Ο ίδιος αναφέρθηκε και στη συγκέντρωση λέγοντας ότι έδειξε το ενδιαφέρον της πόλης για το ζήτημα». «Είμαι εδώ μήπως μπορέσουμε και σταματήσουμε το πολιτιστικό, πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό έγκλημα. Ο μόνος που θα ωφεληθεί είναι ο εργολάβος», σημείωσε μιλώντας στη Voria.gr ο Δημήτρης Ψύλλος, κάτοικος Θεσσαλονίκης. «Εμάς θα μας συνέφερε η απόσπαση των αρχαίων γιατί είμαστε άνεργοι τώρα. Προτιμούμε όμως να είμαστε άνεργοι για να σωθούν τα αρχαία», τόνισε ο Αλέξανδρος Γουλτίδης, ταμίας στο σωματείο εργαζομένων στις αρχαιότητες. Όπως είπε η απόφαση του σωματείου είναι ομόφωνη. «Όταν κατέβηκα και τα είδα πρώτη φορά, ένιωσα δέος. Είναι μνημεία, δεν βγαίνουν», τόνισε.
Ψήφισμα στο Avaaz να διατηρηθούν in situ τα αρχαία στο Σταθμό Βενιζέλου
Να διατηρηθούν in situ τα μοναδικά ευρήματα στον Σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης – και το Μετρό να προχωρήσει ολοταχώς! Μακρές υπήρξαν οι διαβουλεύσεις, εμπεριστατωμένες οι τεχνικές μελέτες και απόλυτα νόμιμες οι διαδικασίες από το 2014 μέχρι την Υπουργική Απόφαση του Φεβρουαρίου 2017. Αυτή διατηρούσε in situ την Μέση Οδό της ρωμαϊκής και χριστιανικής Θεσσαλονίκης, πάνω από τις γραμμές του μετρό. Η απόφαση αυτή επέτρεπε και να διασωθούν τα απαράμιλλα αυτά αρχαία ως πραγματικά έργα αντί για ψεύτικες ανακατασκευές και να προχωρήσει άμεσα η κατασκευή του Μετρό. Τώρα κινδυνεύει από μία εσπευσμένη κίνηση του ΥΠΠΟΑ που καλεί την Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου τα μέλη του ΚΑΣ – διορισμένα από το ίδιο το Υπουργείο – να την αναθεωρήσει εν μία νυκτί, αποφασίζοντας την άμεση απόσπασή τους με την υπόσχεση πως, θα επανατοποθετηθούν με την αποπεράτωση του Σταθμού. Όμως η ίδια διαβεβαίωση είχε δοθεί για να αποσπαστεί το Νυμφαίο που είχε ανακαλυφθεί στον παρακείμενο Σταθμό Αγίας Σοφίας, διαβεβαίωση η οποία δεν μπορούσε να τηρηθεί στην πράξη. Ακόμα λιγότερο πιστευτές είναι οι έωλες εκτιμήσεις περί μειώσεως κόστους και διάρκειας του έργου. Αντίθετα, σύμφωνα με τον αρχαιολογικό Νόμο, την τεχνικά προβληματική απόσπαση των ευρημάτων θα ακολουθήσουν αναγκαστικά: μακροχρόνιες ανασκαφές αδιευκρίνιστου αριθμού αρχαιολογικών στρωμάτων,
- επακόλουθη καθυστέρηση και
- κλονισμός της χρηματοδοτικής στήριξης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Υψώνουμε ενωμένοι τις φωνές μας ενάντια σε αυτήν την εσπευσμένη κίνηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, ιδιαίτερα απροσδόκητη τη απουσία οποιασδήποτε τέτοιας προεκλογικής δέσμευσης από οποιαδήποτε πολιτικό σχήμα στις εθνικές εκλογές. Ζητούμε επίμονα να μη χαθεί για πάντα μία μοναδική εμπειρία της ιστορικής Θεσσαλονίκης και να γίνει σεβαστή η προηγούμενη, σοβαρή και ενδελεχής, απόφαση του ΚΑΣ.
Έκκληση της Europa Nostra για τις αρχαιότητες του Σταθμού Μετρό
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού δημοσίευσε σήμερα ένα κείμενο της EUROPA NOSTRA σχετικά με το θέμα. Η EUROPA NOSTRA, η οποία εκπροσωπεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που αγωνίζονται για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς της Ευρώπης, εκφράζει την ανησυχία και τις έντονες επιφυλάξεις της σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές που δημοσιοποιήθηκαν για την προγραμματισμένη in situ (κατά χώραν) διατήρηση των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στο σταθμό του μετρό Βενιζέλος στη Θεσσαλονίκη. Η EUROPA NOSTRA υπογραμμίζει την Ευρωπαϊκή σημασία των προαναφερθέντων αρχαιολογικών ευρημάτων, τα οποία αποτελούν μία μοναδική ανακάλυψη ενός αστικού συνόλου μνημειακής κλίμακας και σε πολύ καλή κατάσταση. Είναι η μοναδική διατηρημένη ανακάλυψη σε ολόκληρη την περιοχή που καταλαμβάνετο κάποτε από την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και χρονολογείται στη σχετικά άγνωστη Ύστερη Ρωμαϊκή και Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο (4ος-9ος αιώνας μ.Χ.). Η EUROPA NOSTRA είναι πεπεισμένη ότι οποιαδήποτε αλλοίωση στη λύση που έχει ήδη συμφωνηθεί για την in situ (κατά χώραν) διατήρηση και αξιοποίηση των αρχαιοτήτων θα αποτελέσει μια πολύ αρνητική εξέλιξη. Συγκεκριμένα, η επαναφορά της αρχικής πρότασης για προσωρινή αφαίρεση και επανεγκατάσταση αρχαιοτήτων μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στη φυσική κατάσταση των αρχαιοτήτων κατά τη διάρκεια της εξαγωγής και της απομάκρυνσής τους καθώς και δραστική μείωση της αυθεντικότητας του μνημειακού σύνολου. Θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός γραφικού σκηνικού μέσα σε ένα σύγχρονο σταθμό του μετρό, μειώνοντας ριζικά την ιστορική, πολιτιστική και εκπαιδευτική αξία και σημασία των αρχαιολογικών ευρημάτων. Επιπλέον, είναι βέβαιο ότι η αρχαιολογική ανασκαφή, η οποία υποχρεωτικά - σύμφωνα με τον Ελληνικό Αρχαιολογικό Νόμο - θα ακολουθήσει την απομάκρυνση των αρχαιοτήτων, θα προκαλέσει μια περαιτέρω καθυστέρηση και ίσως αναπόφευκτη αύξηση του κόστους, σε ένα πολύ καθυστερημένο αλλά πολύ αναμενόμενο δημόσιο έργο, όπως το μετρό της Θεσσαλονίκης, που έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί μέχρι το 2023. Η EUROPA NOSTRA θεωρεί τη συνύπαρξη μεταξύ αρχαιοτήτων και σύγχρονων πόλεων ως την κατάλληλη λύση - σύμφωνη με τις σύγχρονες τάσεις διατήρησης και ανάπτυξης σε όλη την Ευρώπη. Στόχος των τάσεων αυτών είναι η αναβάθμιση και η αναζωογόνηση των ιστορικών κέντρων των πόλεων μέσω της ανάδειξης του μνημειακού ιστορικού τους, το οποίο αποτελεί πολύτιμο πόρο και σημαντική επένδυση της εκπαίδευσης, ιστορική μνήμη και αίσθηση του ανήκειν, δημιουργώντας οικονομική ανάπτυξη και ψυχολογική ευημερία για τους ευρωπαίους πολίτες, καθώς και μέσο προσέλκυσης τουρισμού στην πόλη. Για τους λόγους αυτούς, η EUROPA NOSTRA απευθύνει έκκληση στην ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει την εφαρμογή της ήδη συμφωνηθείσας συντήρησης των αρχαιολογικών ευρημάτων στο σταθμό του μετρό Βενιζέλος στη Θεσσαλονίκη. Αυτό θα ήταν σύμφωνο με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς που υπογράφηκε στη Βαλέτα (1992), η οποία επικυρώθηκε από την Ελλάδα το 2005, υποχρεώνοντας τους υπογράφοντες «να μεριμνήσουν, όταν εντοπίζονται στοιχεία της αρχαιολογικής κληρονομιάς κατά τη διάρκεια των εργασιών ανάπτυξης, για τη διατήρησή τους κατά χώραν όταν αυτό είναι εφικτό» (άρθρο 5, IV). Παραμένουμε βέβαιοι ότι η έκκλησή μας θα εισακουστεί και θα ληφθεί υπόψη από όλα τα αρμόδια όργανα.
Με εκτίμηση,
Prof. Dr. Hermann Parzinger
Εκτελεστικός Πρόεδρος
Πηγή: www.voria.gr | www.lifo.gr