TELL ES-SAFI / ΓΚΑΘ, ΙΣΡΑΗΛ - Μια πόλη της πρώιμης Εποχής του Σιδήρου, κτισμένη στην κλίμακα του θρυλικού Γολιάθ, η οποία μπορεί να έχει εμπνεύσει τις ιστορίες του Δαυίδ και του Γολιάθ, βρέθηκε κάτω από την ανεσκαμμένη πόλη Γκαθ στο Ισραήλ.
Η Γεθ ή Γαθ ή Γκατ ή Γκαθ γνωστή ως Γκαθ των Φιλισταίων ήταν μια από τις πόλεις των Φιλισταίων. Την εποχή του Δαυίδ και του Σολομώντα ο βασιλιάς της πόλης λεγόταν Ακίς. Η πόλη ήταν πατρίδα του πασίγνωστου από τις βιβλικές γραφές γίγαντα Γολιάθ. Το τοπωνύμιο Γκαθ ήταν πολύ κοινό στην περιοχή του Ισραήλ. Η περιοχή κατοικείται από την Πρωτο-ιστορική εποχή έως σήμερα. Υπάρχουν ευρήματα πόλης κατά τη διάρκεια της εποχής του χαλκού η οποία θεωρείται ότι καταστράφηκε με την έλευση των Φιλισταίων. Πλούσια ευρήματα έχουν βρεθεί από τις ανασκαφές της πόλης κατά τη διάρκεια της εποχής του σιδήρου. Οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι αυτή ήταν η πόλη των κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Φιλισταίων.
"Ο Δαυίδ σκοτώνει τον Γολιάθ". Λεπτομέρεια από έργο του Gustave Doré (1866) (φωτ.: δημόσια χρήση μέσω wikipedia).
Όπως δημοσιεύθηκαν σε πρόσφατα άρθρα στην Ha'aretz και στους Times του Ισραήλ, οι αρχαιολόγοι έχουν αποκαλύψει στοιχεία για ασυνήθιστα μεγάλες λίθινες οχυρώσεις κάτω από την ανασκαφή της Γκαθ. Τα ερείπια αυτής της γιγαντιαίας, ηλικίας 3.000 ετών, φιλισταϊκής πόλης μπορεί να έχουν εμπνεύσει βιβλικές ιστορίες γιγάντων εκατοντάδες χρόνια αργότερα, συμπεριλαμβανομένου του πολεμιστή γίγαντα Γολιάθ που ο Δαυίδ σκότωσε χτυπώντας τον στο κεφάλι με μια πέτρα από μια σφεντόνα.
Η ιστορία του Δαυίδ και του Γολιάθ έρχεται να συμβολίσει το πνεύμα και το θρίαμβο του ασθενέστερου. Στην βιβλική ιστορία, είναι η ήττα του γιγάντιου Γολιάθ από τον Δαυίδ, που επέτρεψε στους Ισραηλίτες να ανατρέψουν το εις βάρος τους κλίμα και να νικήσουν τους Φιλισταίους στην κοιλάδα Elah.
Αεροφωτογραφία της οχύρωσης της Εποχής του Σιδήρου I, στην ανατολική κατώτερη πόλη της Γκαθ (φωτ.: Aren Maeir/Tell es-Safi/Gath Archaeological Project)
Η ανασκαφή στην Tell es-Safi συνεχίζεται εδώ και 23 χρόνια, υπό τη διεύθυνση του Aren M. Maeir, και έχει γίνει αποδεκτό από τους περισσότερους μελετητές ότι πρόκειται για τη θέση της βιβλικής Γκαθ. Όπως έγραψε ο ίδιος και ο Carl S. Ehrlich στο άρθρο που δημοσίευσαν στο BAR (2001), « Excavating Philistine Gath: Have We Found Goliath’s Hometown?»: «Η αρχαιολογική σκαπάνη ... έχει αποκαλύψει έναν πλούσιο φιλιτισταϊκό πολιτισμό, ο οποίος όπως προκύπτει από τα υλικά κατάλοιπα συχνά ξεπέρασε το επίπεδο του σύγχρονου ισραηλιτικού πολιτισμού ." Αυτά ίσχυαν δύο δεκαετίες πριν βρεθεί η ακόμη πιο επιβλητική πόλη, η οποία βρισκόταν κάτω από την ανασκαφή της Γκαθ του 10ου και 9ου αι. π.Χ.
Τοίχος, ηλικίας 3.000 ετών, κατασκευασμένος από τούβλα που φέρει ασβεστοκονίαμα, και μια θύρα ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των ανασκαφών του θέρους του 2019 στη Γκαθ (φωτ.: Aren Maeir/Tell es-Safi/Gath Archaeological Project).
Άποψη των οχυρώσεων της Γκαθ από την Εποχή του Σιδήρου Ι (φωτ.: Aren Maeir / Tell es-Safi / Gath Αρχαιολογικό Έργο)
Οι αρχαιολογικές έρευνες της περιόδου του θέρους του 2019, έφεραν στο φως, κάτω από ένα καλά διερευνημένο στρώμα στην Tell es-Safi, μεγάλες οχυρώσεις, κτισμένες με πολύ μεγάλους λίθους. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι έχουν βρει μια παλαιότερη, εξαιρετικά μεγάλη για εκείνη την εποχή φιλισταϊκή πόλη, χρονολογούμενη στον 11ο αι. π.Χ. Με πολύ μεγαλύτερους λίθους, και τοίχους δύο φορές πιο πυκνούς από τις άλλες πόλεις της περιοχής, η Γκαθ θα μπορούσε να έχει εμπνεύσει τις διηγήσεις για τον γιγάντιο Γολιάθ και τεσσάρων άλλων φιλισταϊκών γιγάντων που εμφανίζονται στη Βίβλο.
Όστρακο από φιλισταϊκό αγγείο από τη Γκαθ με ζωγραφική παράσταση πτηνού (φωτ.: The Tell es-Safi/Gath Archaeological Project).
Ένωση οστράκων φιλισταϊκού αγγείου από τη Γκαθ (φωτ. The Tell es-Safi/Gath Archaeological Project).
Περισσότερες πληροφορίες για τη Γκαθ και ενδεχομένως για τις επιπτώσεις της στην ιστορία του γίγαντα Γολιάθ μπορεί να βρει κανείς στον ιστότοπο Tell Es-Safi / Gath. Παρόλο που ο σχεδιασμός είναι να συνεχιστούν οι ανασκαφές μόνο για δύο ακόμη χρόνια, μπορεί να υπάρχουν ακόμα περισσότερες εκπλήξεις που ελπίζεται να βοηθήσουν στην κατανόηση της βιβλικής ιστορίας.
Πηγή: Πηγή: Biblical Archaeology Review | The Tell es-Safi/Gath Archaeological Project Official (and Unofficial) Weblog
Άποψη των πυλών της Γκαθ (ανασκαφική περίοδος θέρους 2019) (φωτ.: Aren Maeir/Tell es-Safi/Gath Archaeological Project).