Memories in Stone. Figured Grave Reliefs from Aegean Thrace

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΝΔΡΙΑΝΟΥ* - Το βιβλίο Memories in Stone: Figured Grave Reliefs from Aegean Thrace της Δήμητρας Ανδριανού αποτελεί την πρώτη παρουσίαση ενός συνόλου ανάγλυφων από την περιοχή της Αιγαιακής Θράκης, που χρονολογούνται από τον 6ο αι. π.Χ. έως και τον 3ο αι. μ.Χ.

Η παρούσα μελέτη εστιάζει στα ενεπίγραφα και ανεπίγραφα εικονογραφημένα επιτύμβια ανάγλυφα που ανακαλύφθηκαν στην Αιγαιακή Θράκη, ανάμεσα στον Νέστο και τον Έβρο ποταμό, χρονολογούμενα από την εποχή των Ελλήνων αποίκων έως τον 3ο αι. μ.Χ. Είναι η πρώτη συστηματική και συνθετική μελέτη της εικονογραφίας των επιτύμβιων στηλών που βρέθηκαν στη νότια ακτή της αρχαίας Θράκης και αποτελεί συνέχεια ενός επιγραφικού corpus της Αιγαιακής Θράκης (IThrAeg), που ολοκληρώθηκε το 2005 από μια ομάδα ερευνητών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Τα ανάγλυφα είναι οργανωμένα σε χρονολογική σειρά και σε κάθε αιώνα υπάρχει εισαγωγή, με ένα σύντομο ιστορικό περίγραμμα, που ακολουθείται από επισκόπηση των ανασκαμμένων νεκροταφείων και των ευρημάτων, από επικαιροποίηση των δεδομένων που είναι συγκεντρωμένα στο IThrAeg  και από σύντομη παρουσίαση των επιγραφών που δημοσιεύθηκαν στο IThrAeg.

Μια πλήρης συζήτηση των αρχιτεκτονικών μορφών και της εικονογραφίας των καταλογογραφημένων, διακοσμημένων μνημείων είναι ο πυρήνας της παρούσας μελέτης. Η αρχιτεκτονική των αδιακόσμητων επιτύμβιων ανάγλυφων συζητώνται επίσης εν συντομία στο πλαίσιο των σχετικών χρονολογικών ενοτήτων.

Αρχιτεκτονικά και εικονογραφικά παράλληλα ανάγλυφων προέρχονται από την Αττική, τη Θάσο, τη Μικρά Ασία, και τις ρωμαϊκές επαρχίες της Θράκης και της Μυσίας.

Η τυπολογική, επιγραφική και εικονογραφική ανάλυση των επιτύμβιων καταδεικνύει τις επιρροές κυρίως από τον βορειο-αιγαιακό χώρο και τη Μικρά Ασία. Τα εικονογραφικά θέματα που συνοδεύουν τα επιτύμβια ανάγλυφα, κυρίως ανάμεσα στον 1ο αι. π.Χ. και τον 3ο αι. μ.Χ., συζητώνται με βάση την ευρύτερη θεματολογία των επιτύμβιων ανάγλυφων από την επαρχία της Θράκης. Εικονογραφικά θέματα ρωμαϊκής επιρροής είναι λιγότερο διαδεδομένα ανατολικά του Νέστου.

Τα αποτελέσματα της ισοτοπικής ανάλυσης μαρμάρου που διενεργήθηκαν σε μία επιλεγμένη ομάδα στηλών δίνουν επιπλέον πληροφορίες σχετικά με την πηγή του μαρμάρου και την εκμετάλλευσή του στην περιοχή. Η πλούσια εικονογράφηση των στηλών συμβάλλει στην πληρέστερη τεκμηρίωση εικονογραφικών και τεχνικών λεπτομερειών.

Το βιβλίο έχει εκδοθεί στα Αγγλικά και διαρθρώνεται ως εξής:

ACKNOWLEDGEMENTS
INTRODUCTION
SEVENTH TO FIFTH CENTURIES B.C.

• EXCAVATED CEMETERIES
• INSCRIPTIONS
• ARCHITECTURAL FORM AND ICONOGRAPHY
• Inscribed monuments
• Uninscribed monuments

FOURTH CENTURY B.C.

• EXCAVATED CEMETERIES
• INSCRIPTIONS
• ARCHITECTURAL FORM AND ICONOGRAPHY
• Inscribed monuments
•  Uninscribed monuments

THIRD TO FIRST CENTURIES B.C.

• EXCAVATED CEMETERIES
• INSCRIPTIONS
• ARCHITECTURAL FORM AND ICONOGRAPHY
• Inscribed monuments
• Uninscribed monuments

FIRST TO THIRD CENTURIES A.D.

• EXCAVATED CEMETERIES
• INSCRIPTIONS
• Inscribed monuments
• Uninscribed monuments
• UNDATED RELIEFS

TYPOLOGY OF FUNERARY STELAI

• FUNERARY SCULPTURE IN THE ROUND

ICONOGRAPHY OF FUNERARY MONUMENTS

• HEROS EQUITANS
• Rider Iconography in Aegean Thrace
• Variations of the Rider Iconography in Thrace
• FUNERARY BANQUET
• Funerary Banquet in Aegean Thrace
• SEATED MALE
• SEATED FEMALE
• STANDING MALE
• STANDING FEMALE
• STANDING FAMILY MEMBERS
• HALF-FIGURE PORTRAITS (HALBFIGUR)
• GLADIATORS
• WREATHS
• ARCHAISTIC FEATURES
• UPRAISED HANDS
• DEXIOSIS

RELIEF PRODUCTION IN ANCIENT THRACE: OVERVIEW AND CONCLUSIONS

• ONOMASTICON
• GREEK NAMES
• ROMAN NAMES
• THRACIAN NAMES

PROVENANCE OF MARBLE

• LOCAL MARBLE
• IMPORTED MARBLE
• STOCK
• STONE TRANSPORT

APPENDIX I
APPENDIX II
ΤΑBLE 1
ΤΑBLE 2
CATALOGUE
BIBLIOGRAPHY
INDICES
Ι. MUSEUM INDEX OF CATALOGUED GRAVE RELIEFS
ΙΙ. GENERAL INDEX
IΙI. LIST OF MAPS
IV. LIST OF BLACK-AND-WHITE PHOTOGRAPHS
V. LIST OF COLOR PHOTOGRAPHS
MAPS
BLACK AND WHITE FIGURES
COLOR FIGURES

* Η Δήμητρα Ανδριανού είναι Κύρια Ερευνήτρια Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.